Akusher (akusherka) – bu homiladorlik, tug‘ruq va tug‘ruqdan keyingi davrda ayollarga tibbiy yordam ko‘rsatishga ixtisoslashgan tibbiyot xodimi. Akusherning asosiy vazifasi ona va bolaning salomatligini ta’minlash, xavfsiz tug‘ruq jarayonini nazorat qilish va tug‘ruqdan keyingi davrda zarur yordam ko‘rsatishdan iborat.
Akusherlar homiladorlik davrida muntazam tibbiy ko‘riklar o‘tkazadi, tug‘ruqqa tayyorgarlik jarayoniga ko‘maklashadi, homiladorlik va onalik bilan bog‘liq maslahatlar beradi, tug‘ruq jarayonida faol ishtirok etadi va chaqaloq tug‘ilgandan keyin onani parvarish qilishda yordam beradi. Shuningdek, ular oilani rejalashtirish, kontrasepsiya va emizish bo‘yicha maslahatlar berishi mumkin.
Akusher nimalar bilan shug‘ullanadi?
Akusherlar homilador ayollarga homiladorlik, tug‘ruq va tug‘ruqdan keyingi davrda yordam berish bilan bog‘liq bir qancha muhim vazifalarni bajaradilar. Asosiy vazifalar quyidagilardan iborat:
Homilador ayollarni kuzatish – ayollarning homiladorlik davrida muntazam tibbiy ko‘riklardan o‘tishini ta’minlash, ona va bolaning sog‘lig‘ini monitoring qilish.
Tug‘ruq rejasini ishlab chiqish – ona va bolaga qulay va xavfsiz tug‘ruq jarayoni ta’minlanishi uchun oldindan reja tuzish.
Tug‘ruq jarayonini boshqarish – tabiiy tug‘ruqni olib borish, tug‘ruq faoliyatini qo‘llab-quvvatlash, ona uchun xavfsizlikni ta’minlash.
Asoratlarni oldindan aniqlash va bartaraf etish – tug‘ruq jarayonida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xavflarni oldindan sezish va shifokorlar bilan hamkorlikda ularni bartaraf etish.
Tug‘ruqdan keyingi parvarish – ona va chaqaloqning salomatligini nazorat qilish, jismoniy va ruhiy tiklanish jarayoniga ko‘maklashish.
Emizish bo‘yicha maslahat berish – onaga to‘g‘ri emizish texnikalarini o‘rgatish va unga ruhiy yordam ko‘rsatish.
Oilani rejalashtirish bo‘yicha maslahatlar – ayollarga kontrasepsiya va rejalashtirilgan homiladorlik haqida tavsiyalar berish.
Tibbiy hujjatlar yuritish – homiladorlik va tug‘ruq jarayoni bilan bog‘liq barcha tibbiy ma’lumotlarni hujjatlashtirish.
Akusherlar ginekologlar, pediatrlar va boshqa tibbiyot mutaxassislari bilan hamkorlikda ishlaydi va ayol hamda chaqaloq uchun yaxlit tibbiy yordam ta’minlaydi.
Akusherlarning ixtisoslashuvi
Akusherlar turli yo‘nalishlarga ixtisoslashishi mumkin, bu esa ularning homilador ayollar, tug‘ruq jarayoni va chaqaloqlarga yanada chuqurroq tibbiy yordam ko‘rsatishiga imkon beradi. Quyidagi asosiy yo‘nalishlar mavjud:
Umumiy akusherlik – tug‘ruqdan oldin, tug‘ruq jarayonida va undan keyin ayollarni kuzatish va ularga yordam berish.
Ginekologik akusherlik – ayollarning reproduktiv salomatligi bilan bog‘liq muammolarni hal qilish, ginekolog bilan birgalikda ishlash.
Perinatal parvarish – homiladorlik va tug‘ruqdan keyingi asoratlar bilan shug‘ullanish.
Emizish bo‘yicha mutaxassislik – onalarni to‘g‘ri emizishga o‘rgatish va emizishning muhim jihatlarini tushuntirish.
Uy sharoitida tug‘ruq qabul qilish – tug‘ruq jarayonini klinik sharoitdan tashqarida olib borish.
Fetal tibbiyot – homilaning rivojlanishini nazorat qilish, homila bilan bog‘liq muammolarni oldindan aniqlash.
Menopauza va postmenopauza konsultatsiyasi – ayollarga menopauza jarayonida yordam berish va maslahat berish.
Homiladorlik va tug‘ruqdagi asoratlarni boshqarish – preeklampsiya, gestatsion diabet, erta tug‘ruq kabi muammolar bilan ishlash.
Bundan tashqari, akusher quyidagi lavozimlarda ishlashi mumkin:
Akusher-ginekolog – tug‘ruq va ayollarning reproduktiv tizimi bilan bog‘liq murakkab muammolarni hal qiladigan shifokor.
Akusher-neonatolog – chaqaloqlarga, ayniqsa, erta tug‘ilgan yoki patologiyali bolalarga yordam berish bilan shug‘ullanadi.
Akusher-oilaviy rejalashtirish bo‘yicha mutaxassis – kontrasepsiya va homiladorlik rejalashtirish bo‘yicha maslahatlar beradi.
Akusher bo‘lish uchun qanday fazilatlar kerak?
Bu kasb insonparvarlik, tibbiyot sohasiga qiziqish va kuchli mas’uliyat hissini talab qiladi. Quyidagi fazilatlar akusher kasbi uchun juda muhim:
Tibbiyotga qiziqish – ayollar salomatligi va onalik bo‘yicha bilimlarni o‘zlashtirishga intilish.
Sabr-toqat va xushmuomalalik – homilador ayollar va tug‘ruq jarayonida qiyinchiliklarga duch kelgan ayollar bilan ishlash.
Jamoada ishlash qobiliyati – boshqa tibbiyot mutaxassislari bilan hamkorlikda ishlash.
Aniq qarorlar qabul qilish – murakkab holatlarda tez va to‘g‘ri qaror chiqarish.
Stressga chidamlilik – favqulodda vaziyatlarda tinchlikni saqlash va aniq harakat qilish.
Jismoniy chidamlilik – uzoq vaqt oyoqda ishlash va tunda navbatchilik qilishga tayyor bo‘lish.
Agar siz insonlarga yordam berishni yaxshi ko‘rsangiz, shifokorlikka qiziqsangiz va onalik jarayonida ayollarga ko‘mak berishni xohlasangiz, bu kasb siz uchun mos bo‘lishi mumkin.
Akusherlarning ish joylari
Akusherlar quyidagi tibbiyot muassasalarida ishlashi mumkin:
Tug‘ruqxona – homilador ayollarni qabul qilish va tug‘ruq jarayonini olib borish.
Ayollar maslahatxonasi – homilador ayollarni kuzatish va homiladorlikni rejalashtirish bo‘yicha maslahat berish.
Poliklinikalar – ayollar reproduktiv salomatligini nazorat qilish.
Shifoxonalar va sanatoriyalar – tug‘ruqdan keyingi parvarish va reabilitatsiya.
Uy sharoitida xizmat ko‘rsatish – individual tug‘ruq jarayonlarini olib borish.
Akusherlarning o‘rtacha maoshi
Akusherlarning oylik daromadi hududga, tajribaga va ish joyiga bog‘liq holda o‘zgarishi mumkin. O‘rtacha maosh quyidagicha:
Yangi boshlovchi akusherlar – 30 000 – 40 000 rubl.
O‘rta darajadagi tajribaga ega akusherlar – 40 000 – 60 000 rubl.
Tajribali akusherlar – 60 000 rubl va undan yuqori.
Akusher kasbining kelajagi
Akusherlik tibbiyotning ajralmas qismi bo‘lib, kelajakda yanada rivojlanishi kutilmoqda. Texnologiyalar rivojlanishi natijasida:
Telemeditsina – uzoq hududlardagi homilador ayollarni onlayn kuzatish.
Yangi tibbiy asbob-uskunalar – ultratovush, diagnostika va monitoring tizimlarini rivojlantirish.
Sun’iy intellekt va katta ma’lumotlar – homiladorlik xavflarini oldindan aniqlash.
Akusherlik doimo kerakli va hurmatga sazovor kasb bo‘lib qoladi!
