Har qanday IT mutaxassisi qaysi sohada faoliyat yuritmasin, deyarli barcha ish vaqti kompyuter qarshisida o‘tiradi. Ko‘pchilik IT xodimlari dasturlash tillari, belgilash tillari, Photoshop va boshqa grafik tahrirchilardan foydalanadi.
IT-mutaxassisi — bu ijodiy kasb. U yangi narsa yaratadi, dastur va ilovalarni ishlab chiqadi, g‘oyalarni amalga oshiradi. Albatta, IT mutaxassisining ishida ko‘plab rutinalar ham mavjud: ilova yoki sayt kodi yozish yoki butun kompyuter tarmog‘i xavfsizlik tizimini yaratish bir haftadan ortiq vaqtni oladi. Kerakli natijaga erishish uchun IT mutaxassisi o‘z ishini qayta-qayta tekshirib, xatolarni tuzatadi.
IT-mutaxassislar o‘zlari uchun ishlashlari mumkin, masofaviy tarzda yoki ofisda boshqa mutaxassislar bilan birga ishlashlari mumkin. Bugungi kunda na tijorat tashkilotlari, na davlat idoralari IT mutaxassislarisiz ishlashlari mumkin emas.
IT-mutaxassislari talab etiladi
IT-mutaxassislari soni hozirda yetishmayapti. Bu sohaga o‘rganish haqida o‘ylash kerak. Biroq, buni unutmangki, o‘rganish qiyin bo‘ladi.
Tasavvur qiling: robot sizga qahva olib keladi, musiqa tinglatadi, mehmonlarni kutib olib, kuzatib qo‘yadi, uyingizda barcha qulayliklarni ta’minlashga yordam beradi. Yo‘q, bu mashhur yozuvchi A. Azimovning fantastik asarlaridan bir sahnalar emas. Bu “ertak”ni hayotga tatbiq etish – IT mutaxassislarining qo‘lida.
IT-mutaxassisi – keng kasb
IT-mutaxassisi – bu ko‘plab kasblarni o‘z ichiga olgan keng tushuncha. U dasturchilar, ishlab chiquvchilar, tarmoq va ma’lumotlar bazasi administratorlari, moderatorlar, robototexnika va axborot xavfsizligi mutaxassislari, veb-dizaynerlar, hatto 3D animatorlar kabi turli mutaxassislarni o‘z ichiga oladi. Shuningdek, axborot texnologiyalarining yangi sohalarga tatbiqi bilan yangi IT kasblari paydo bo‘lishi mumkin.
IT mutaxassisligi qaysi yo’nalishlarni o’z ichiga oladi?
- Informatika va hisoblash texnikasi
- Axborot xavfsizligi
- Telekommunikatsiya tizimlarining axborot xavfsizligi
- Axborot tizimlari va texnologiyalari
- Informatika dizaynida
- Kompyuter xavfsizligi
- Matematika
- Mekatronika va robototexnika
- Pedagogika: Informatika va ingliz tili
- Pedagogika: Fizika va informatika
- Qo‘llaniladigan informatika (iqtisodiyotda)
- Radiofizika
- Asosiy informatika va axborot texnologiyalari
IT-mutaxassisi uchun oliy ma’lumot zarurmi?
Agar siz IT-mutaxassisi sifatida ishlamoqchi bo‘lsangiz, sizga ushbu sohada oliy ma’lumot talab qilinadi. O‘rta maxsus ta’lim yetarli emas.
IT-mutaxassisining vazifalari
IT-mutaxassisi har bir soha va kompaniyada turli vazifalarni bajarishi mumkin. Biroq, har doim ishning boshida g‘oya yoki buyurtma keladi. IT-mutaxassisi texnik topshiriq yoki sxemani o‘rganib, ishga kirishadi.
U o‘zining dasturlariga ko‘rsatmalar tayyorlaydi va kerakli texnik hujjatlarni tayyorlaydi. Ishni tugatganidan so‘ng, u bajarilgan ishni tekshiradi va barcha elementlarning to‘g‘ri ishlashini tekshiradi yoki bu ishni maxsus testchilarni bajarishga topshiradi. Agar testchilar yoki foydalanuvchilar tomonidan mahsulotlar haqida muammolar bildirilsa, IT-mutaxassisi ularni tekshiradi va tuzatadi.
Shuningdek, IT-mutaxassisi ofis texnikasini sozlash va ba’zi uskunalardagi nosozliklarni bartaraf etish bilan ham shug‘ullanishi mumkin.
IT-mutaxassisining oylik maoshi
Oylik maosh bevosita kasbiy bilim darajasiga bog‘liq. Ba’zi kompaniyalarda IT-mutaxassislarining maoshi yuqori menejerlar bilan taqqoslaganda ham yuqori bo‘lishi mumkin.
Aksariyat kompaniyalar o‘z xodimlariga standart ijtimoiy paketni taklif qilishmaydi (rasmiy ish, ta’til va kasallik ta’tili, ish haqi o‘sishi). Ular o‘z xodimlariga qulay ish vaqtini, to‘lovli tushlikni va sport zali yoki basseynlarda bepul a’zolikni taklif qilishadi. Agar kompaniyada karera o‘sish imkoniyati bo‘lsa, vaqt o‘tishi bilan IT-mutaxassisi bo‘lim rahbari lavozimiga ko‘tarilishi mumkin.
Ko‘plab IT-mutaxassislari o‘zlarini mustaqil ishlashlari mumkin, ya’ni frilanser bo‘lishlari mumkin.
Rossiyadagi IT-mutaxassisining oylik maoshi
Bugungi kunda Rossiyada IT-mutaxassislar uchun 42 209 ish o‘rni mavjud bo‘lib, o‘rtacha oylik maosh quyidagicha:
- O‘rtacha oylik maosh 120 000 – 150 000 rublni tashkil etadi (hozirgi kurs 1$ = 72 rubl, 150 000 rubl = 2083$).
O‘zbekiston IT-mutaxassisining oylik maoshi
Bugungi kunda O‘zbekistonda IT-mutaxassislari uchun 1167 ta ish o‘rni mavjud bo‘lib, o‘rtacha oylik maosh quyidagicha:
- O‘zbekistonning Toshkent shahrida o‘rtacha oylik maosh 15 000 000 so‘mni tashkil qiladi.
Qayerda o‘qish mumkin?
RuStudy Consulting quyidagi Rossiya universitetlarida “IT-mutaxassisi” yo‘nalishi bo‘yicha BEPUL o‘qish imkoniyatini taklif etadi (byudjet):
- Tyumenskiy Industriyal Universiteti
- Grozniy Davlat Texnologiya Universiteti
- Irkutsk Davlat Universiteti
- Uxtin Davlat Texnologiya Universiteti
- Samara Davlat Universiteti
- Ijjevsk Davlat Universiteti
- IRNITU
- Bryansk Davlat Texnologiya Universiteti
- Vyatskiy Davlat Universiteti
- Sibir Federal Universiteti
- KFU
- Moskva Politexnika Universiteti
IT-mutaxassisi bo‘lish, yangi texnologiyalarni yaratish va jahon miqyosida ishlash imkoniyatiga ega bo‘lishning ajoyib imkoniyatidir!
